2. พรรณนาสิกขาบท

หัวข้อปาฐะว่าด้วยสิกขาบท

ครั้นแสดงการเข้าสู่พระศาสนาด้วยการถึงสรณคมน์อย่างนี้แล้ว เพื่อ
จะพรรณนาปาฐะที่ว่าด้วยสิกขาบท ซึ่งตั้งเป็นบทนิกเขปไว้ เพื่อแสดงสิกขาบท
ทั้งหลาย อันอุบาสกหรือบรรพชิต ผู้เข้ามาสู่พระศาสนาจะพึงศึกษา เป็นอัน
ดับแรก บัดนี้ข้าพเจ้าจะกล่าวมาติกาหัวข้อดังต่อไปนี้
สิกขาบทเหล่านี้ ผู้ใดกล่าว กล่าวที่ใด กล่าว
เมื่อใด กล่าวเพราะเหตุใด จำต้องกำหนดกล่าวทำ
นัยนั้น โดยความแปลกแห่งสิกขาบททั่วไป จำต้อง
กำหนดโทษทั้งเป็นปกติวัชชะ และปัณณัตติวัชชะ ทำ
การชี้แจงนัยทั่วไป ทั่วทุกสิกขาบท โดยพยัญชนะ
และอรรถะของบททั้งหลาย.
แต่ใน 5 สิกขาบทต้น พึงทราบวินิจฉัย โดย
ประกาศความแปลกกัน ของสิกขาบททั่วไปโดยความ
เป็นอย่างเดียวกัน และความต่างกันเป็นอาทิ ตั้งต้นแต่
ปาณาติบาตเป็นต้นไป โดยอารมณ์ การสมาทานและ
การขาด โดยความมีโทษมาก โดยประโยค องค์และ
สมุฏฐาน โดยเวทนา มูลและกรรม โดยการงดเว้นและ
โดยผล.